Eşim/Sevgilim Borderline mı?
Yazıma başlamadan önce belirtmeliyim ki, bir insana borderline kişilik bozukluğu tanısı koymak için psikiyatrik muayene ve bazı ölçeklerin kullanılması gerekir. Bununla birlikte aşağıdaki semptomlarla kendini gösteren borderline kişilik bozukluğu (BKB)toplumumuzda en yaygın görülen kişilik bozukluklarının başında gelir. Türkçeye Sınırda Kişilik Bozukluğu olarak çevrilmiştir.
Kendinize, eşinizde, arkadaşlarınızda, çocuğunuzda aşağıdaki belirtilerin çoğunu görüyorsanız, detaylı teşhis ve tedavi için psikiyatr hekime başvurmanız faydalı olabilir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?
Kişilik bozuklukları alt kategorilerinden birisi olan borderline,en yaygın görülen ve çoğu zaman başka psikiyatrik hastalıklarla karıştırılan bir hastalıktır. İlişkilerde tutarsızlık, dürtüsellik, özsaygı çelişkileri ile kararkterize bir kişilik bozukluğu türüdür.
Tanısı detaylı psikolojik muayene ile konulur. Tedavisinde terapi ve ilaçlar kullanılır.
Borderline kişilik bozukluğu belirtileri nelerdir?
Terk edilmekten korkmak
Karısının,kocasının,kankasının onu terk edeceği korkusu borderline kişilik bozukluğunun en bariz belirtisidir.Terk edilmek korkusu o kadar fazladır ki,ortada ayrılık veya boşanma olmasa dahi borderline varmış gibi davranabilir.
Terk edildiğinde ise, ağır borderline bir hasta, karşısındakine zarar verebilir. Örneğin; Boşanmak isteyen eşini öldüren veya ayrılan kız arkadaşını bıçaklayan bazı insanlar ‘’eşinizi neden öldürdünüz?’’ sorusuna ‘’çok seviyorum ondan’’ derler…İşte bu tür kadına şiddet vakaların çoğunda erkeğin borderline kişilik bozukluğu olma ihtimali –kesin olmamakla birlikte-yüksektir.
İstikrarsız ilişkiler
Ayrılan,tekrar birleşen,bir gün şiddetli tartışıp bir gün çok iyi olan çiftlerde bir veya her iki tarafın borderline olma ihtimali vardır. Elbette her ilişkide ayrılık veya tartışma normaldir ancak,borderline bir insanın ilişkisinin dinamiği gel-gitler üzerine kuruludur. Bundan tanımsız bir haz alır.
Örneğin; Birgün önce şehvetle sizi kendine çekip, bir gün sonra nefretle iten bir eş veya sevgili tipik bir sınırda kişilik bozukluğu tavrı sergilemektedir.
Özsaygı sorunları
Az önce de belirttiğim gibi,borderline bir eş veya arkadaş tutarsızlık ile karakterizedir. Bu gel-gitleri kendi içerisinde de yaşar. Örneğin;Bir gün kendisine hayranken, öbür gün kişiliğinden görünümünden nefret eden birisi olabilir.
Bu iç tutarsızlık bir süre sonra duygusal ve düşünsel bir boşluğa düşmesine zemin hazırlar, kendisini, ilişkilerini ve hayatı tanımlamakta zorlanır.
Öfke kontrolü
Bağırma,çabuk öfkelenme,şiddet,kavga borderline kişilik bozukluğunda görülen bir diğer belirtidir. Tutarsızlık ana tema olduğu için,aniden gözü dönen borderline kolayca kavga edip, hemen sonrasında kavga ettiği olayı unutup normal yaşamına devam edebilir.
Borderline bir eş ile beraber olan kadın ve erkeklerin yaşadığı evlilik sorunlarında sıkça şu cümle kurulur;’’Saman alevi gibi birden parlıyor,gözü dönüyor,o an ne yaptığını bilmiyor. Aradan 10 dk. geçtiğinde ise normal bir insan oluyor. Onun bu halinden korkuyorum.’’
Stres kaynaklı paranoya
Borderline kişilik bozukluğu olan bir insan yoğun stres altındayken, var olmayan bir şeye inanabilirler. Yakın aile ve iş arkadaşlarından bir veya bir kaçının ona zarar vermek istedikleri,ya da onu işten attırmaya çalıştıkları gibi düşünceler ağır borderline vakalarca sıkça dile getirilir.
Dürtüsellik
Tehlikeli araç kullanmak, seks düşkünlüğü, uyuşturucu, alkol,kumar gibi zararlı alışkanlıklara yatkınlık,başlıca dürtüsellik alanlarıdır. Riskli hobiler, sınırda kişilik bozukluğu olan bir insan için sıradan şeylerdir…Dürtü kontrol bozukluğu taşıyan borderline, her seferinde ‘’bir daha yapmayacağım’’ der, yine dürtülerini kontrol edemez ve aynı şeyi yapar.
İntihar veya kendine zarar verme
İntihar girişimleri, vücudun bir yerini kesmek, kendine bilerek zarar vermek gibi davranışlar borderline kişilik bozukluğunda görülebilir.
Yukarıdaki belirtilerden yarıdan fazlasını kendinizde veya çevrenizdeki birisinde görüyorsanız, bir psikiyatri hekimine başvurulması yararlı olacaktır. Ancak bilmenizde yarar var: Bir insana borderline tanısı konabilmesi için tüm bu belirtilerin ergenlik/gençlik döneminde ortaya çıkması gerekir. Aksi takdirde başka bir psikolojik bozukluktan söz etmek gerekir.
Sağlıklı bir yaşam dileklerimle.
