Kronik yorgunluk neden olur, nasıl önlenir?
Çalışanların önemli bir kısmı, iş yerinde kronik yorgunluk sorunundan şikayetçi… Görünen nedenlerin yanında,fark edilmeyen nedenlerden dolayı yaşanan kronik yorgunluk yaşamakta. Müzmin yorgunluk ise, çalışanın verimliğini düşürmekte, hevesini kaçırmakta, hatta işverenle sorunlar yaşamasına neden olmakta.
Eğer fiziksel ve psikolojik bir sorundan kaynaklanmıyorsa, yaşam tarzında ve günlük rutinde yapılacak bazı değişiklikler kronik yorgunluk probleminin giderilmesine yardımcı olabilir.
Kronik yorgunluk sendromu nedenleri ve çözüm önerileri;
1-‘’Hayır’’diyememek
Gereksiz veya aşırı iş yükünün en büyük nedenlerinden birisi ‘’hayır’’ diyememek kaynaklıdır. Bazen işimize bir tehdit olarak algılayıp hayır diyemiyoruz, bazen de insanları kırmamak için…Oysa, görev ve sorumlulukları aksatmadan,insanları kırmadan ‘’hayır’’diyebilmek mümkün. Sizde, hayır diyemeyen çalışanlardan biriyseniz,bu alanda eğitim ve koçluk alarak, hayır diyebilmeyi öğrenmelisiniz.
2-Eve iş götürmek
Evde de iş yaparsanız ne zaman dinleneceksiniz? Dinlenmeyen vücut ve beynin yorgun olması kaçınılmazdır. Bazı işkolik çalışanlar, yoğun iş temposunu bahane edip,evde iş yapmaktan aldıkları zevki gizleyebilmekte. Bu grupta yer alan çalışanlar eve iş götürmeme konusunda gerçekten istekli olmadıkları için verilen tavsiyelerin de bir faydası olmamakta.
3-Trafik
İş gidiş saatlerinde uzun süre trafikte kalan bir çalışanın, yorgun ve bezgin olması kadar doğal bir durum var mı? Kabul edilmesi ve önlem alınması gereken sorun; İstanbul başta olmak üzere tüm büyük şehirlerde trafik tam bir kaos! Bu kaosun içine her sabah aynı saatte bilerek ve isteyerek neden girer insan bir türlü anlamıyorum! Yarım saat erken yola çıkmak bu kadar zor olmamalı…Diğer yandan, bu konuda firmalara da görev düşüyor. Mesaisini erken başlatıp erken bitiren firmalarda trafikten dolayı yaşanan yorgunluk ve verimsizlik, standart mesai uygulayan firmalara göre daha az sorun oluyor.
4-Fazla kahve tüketimi
Kafeinin dikkat ve konsantrasyonu artırıcı etkisi ,çalışanları kendisine bağımlı yaptı…Çoğu ofis ortamında kolaylıkla erişilebilen kahve otomatları ve makinaları, farkında olmadan daha fazla kahve içilmesine neden olmakta. Kahve, dikkat artırıcı olumlu etkilerinin yanında, huzursuzluk,taşikardi gibi sağlık sorunlarına neden olmakta. Journal of Clinical Sleep Medicine dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, gece yatmadan 6 saat önce dahi içilse ,kafein uykuyu olumsuz etkilemekte.
Aslında yorgunluğumuzu atmak için gereğinden fazla tükettiğimiz kahve, uykusuzluk olarak bize geri dönmekte ve bu kısır döngü devam etmekte. Önerilen kahve tüketimi; günde 2-3 fincanı geçmemeli ve saat 15.00’dan sonra ofiste kahve içilmemeli.
İlgili yazı: Günde ne kadar kahve içmeli?
5-Spor ve egzersiz yapmamak veya aşırı yapmak
Günlük rutininde düzenli egzersiz yapmayan çalışanların kronik yorgunluk şikayeti daha fazla.’’Spor yapınca yoruluyorum, ertesi gün işyerinde kendime gelemiyorum,her yerim ağrıyor.’’ Benzeri şikayetler,düzenli egzersize başlanılan ilk günlerin şikayetleridir ve geçicidir. Vücut bu ritme alıştıktan sonra,tüm bu olumsuzluklar ortadan kalkacaktır. Sadece biraz sabredip,devam etmek gerekir. Diğer bir sorun ise,çok ağır sporlar yapmaktır. Belirli bir yaştan sonra vücudu zorlamak fiziksel ve ruhsal sorunlara neden olabilir. İdeal olan haftada 150-200 dakika (günde 25-30 dakika) spor yapmaktır.
İlgili yazı: Spor yapmaya nasıl zaman yaratırım?
6-Ekran karşısında çok zaman harcamak
İş nedeniyle uzun süre bilgisayar başında oturup, eve gelince de bunu devam ettirmek, önemli bir kronik yorgunluk nedenidir.
- Ofiste bilgisayar başından kalkıp düzenli aralar vermek,
- bazen ekrandan kafamızı kaldırıp 30 saniye başka şeylere bakmak,
- saatte bir gözleri kapatıp 1 dakika dinlendirmek
ekranın olumsuz etkilerini azaltabilir. Evde ise yatmadan iki saat önce ekranı kapatmak en doğru seçenektir.
7-Yeterli ve kaliteli uyuyamamak
Şüphesiz en önemli kronik yorgunluk nedeni…Sağlıklı bir yetişkinin günde 7-8 saat kaliteli bir uyku uyuması önerilmektedir. Yukarıda saydığımız risk faktörlerini azalmak sağlıklı bir uyku için gereklidir. Diğer yandan;Yatmadan 30 dakika önce ılık duş almak, yatak odasını koyu karanlık yapmak, yatmadan 2 saat önce bir şey yememek uyku kalitesini artırabilir.
İlgili yazı: Uykusuzluğa iyi gelen besinler
Kronik yorgunluk sendromu ile başa çıkmak için bu öneriler yeterli olmuyorsa, alanında uzman bir doktora başvurmanız gerekebilir.