Evliliklerde orta yaş bunalımı
Genellikle 35 ila 55 yaşları arasında ortaya çıkan orta yaş bunalımı,evlilikleri tehdit eden en ciddi sorunlar arasındadır.Orta yaş sendromu olarak ta adlandırılan bu sancılı dönemin,kadınlar ve erkekler arasında görülme sıklığı birbirine benzer olsa da,erkekler daha yoğun duygular yaşarlar.Hatta erkeklerde kırk yaş bunalımı olarak ta adlandırılır bu dönem…
Bu yazımızda;orta yaş krizinin nedenlerini,belirtilerini ve orta yaş krizine giren eşe nasıl destek olunabileceğini ayrıntılı olarak elealacağız.
Orta yaş bunalımının nedenleri nelerdir?
- Uzun süre devam eden borçlar;Ev veya araba almak için çekilen uzun dönemli krediler insanlarda yılgınlık hissi yaratır.Sürekli ödeme yaptığı halde borçlarında anlamlı bir azalma olmadığını düşünen evli bir insan,kıt kanaat geçinmekten yorgun düşüp umudunu kaybedebilir.Diğer ekonomik sorunlarda orta yaş sendromuna neden olabilir.
- Yakınların vefatı; İnsanlar anne baba başta olmak üzere,birinci derecede akrabalarını orta yaşlarında kaybetmeye başlarlar…Özellikle anne,baba,kardeş kaybı derin sarsıntılar yaratır. Depresif yatkınlığı olan insanların yaşayacağı akraba ve arkadaş ölümleri,orta yaş sendromunu tetikler.
- Çekingen kişilik yapısı; Özgüven sorunu, sosyal ilişkilerde zorlanmalara neden olur. Yıllarca süren bir evlilikte bu duyguları yaşayan birey,belirli bir zaman sonra bu yükü taşıyamaz.İnsanların evliliklerinde birikmiş çekingenlik duygularını dışa vurduğu dönem genelde orta yaş dönemidir.
- Ölüm korkusu;Tabiatı gereği ölümü düşünüp bunalıma giren insanlar,özellikle yakın akraba kayıplarından sonra,kendilerinin de ölüme yaklaştığını düşünüp bu konuda kaygılanmaya başlarlar.Ölüm korkusu,orta yaş bunalımlarında zevk odaklı hareket etme veya içine kapanmayla kendini gösterebilir.
- Monoton yaşam; Ekonomik ve sosyal nedenlerle yıllardır tek düze bir hayat sürdüğünü düşünen,her günü bir önceki günün kopyası gibi yaşadığını düşünen evliler orta yaş sendromuna yatkındırlar .Aynı ev,aynı çevre,aynı iş,aynı cinsellik insanları değişiklik arayışına itebilir.
Diğer bazı nedenler de orta yaş bunalımına neden olabilir. Ama ana nedenler yukarıdaki gibi özetlenebilir.
Orta yaş bunalımının belirtileri nelerdir?
Macera ve heyecan arayışı;Yıllardır devam eden yaşam tarzında meydana gelen ani ve uçuk değişimler orta yaş bunalımın tipik belirtileridir.Aniden ortaya çıkan motosiklet sevdası,giyim tarzında radikal değişimler,estetik ameliyat,fiziksel görünüm kaygıları ile başlayan spor sevdası ,spor arabalara ilgi ve böyle bir araba satın alma,heyecan ve adrenalin içeren spor dallarına duyulmaya başlanan merak bu belirtinin karakterize belirtileridir.
Depresyon; Orta yaş bunalımı heyecan ve macera arayışı ile kendini gösterebileceği gibi,depresyonla da belirti verebilir.Eğer eşinizde şu değişimleri gözlemliyorsanız,orta yaş depresyonundan söz etmek mümkün olabilir;İlgisizlik,kayıtsızlık,dikkat dağınıklığı,az veya çok uyuma,iştah kaybı ve iştah açılması,negatif düşünce tarzı,ölümden sık söz etmeye başlamak.
Çok önemli hedeflere ulaşma isteğinde kayıp veya ulaşıldığında yaşanan kayıtsızlık;Yıllarca terfi etmek için çırpınan bir insanın,aniden bu hevesinin kaybolması veya terfi aldığı anda görülen hissizlik,kayıtsızlık hali bu belirtiye örnek olarak verilebilir.
Eşe duyulan öfke ve eşin sürekli suçlanması;En ufak şeylerden karısına ve kocasına hakaret eden,yaşanılan her türlü olumsuzluktan dolayı eşini suçlayan evli bir insan her zaman orta yaş bunalımı olarak değerlendirilemez.Çünkü bu sorun yeni veya eski evliliklerde sık yaşanan bir durumdur.Ama,böyle bir öfke ve suçlama daha önce yok ve orta yaşlarda görülmeye başladıysa,bir orta yaş sendromu belirtisi olarak değerlendirilebilir.
Gelecek hakkında karar verememek veya kararsızlık;Yıllardır devam eden gelecek planları yok olduysa veya istikrarlı olarak devam eden gelecek planlarında ani değişimler meydana geldiyse orta yaşlarda yaşanan bir bunalımdan söz edilebilir.
Evlilikten duyulan pişmanlık;Eşiniz sürekli olarak; ‘’keşke evlenmeseydim’’,’’hayatımı yaşamadan evlendim’’,’’gençliğimi yaşayamadım’’,’’aslında evlilik saçma ve gereksiz.’’ Benzeri cümleler kurmaya başladıysa orta yaşlarda hissedilen evlik bunalımını bilinçsizce dile getiriyor demektir.
Flört çabaları; Saatlerce bilgisayar başında chat yapmak, bulunulan ortamdaki diğer kadın veya erkeklerle sohbet etme çabaları,telefona yüklenen arkadaşlık ve flört temalı sosyal medya uygulamaları,flört arayışında olan bir eşin en belirgin semptomlarıdır.
Orta yaş bunalımı yaşayan eşe nasıl yaklaşmalı?
Orta yaş sendromu yaşayan eşinizi baskılayarak,suçlayarak veya sindirmeye çalışarak bu sorunu aşabileceğinizi düşünüyorsanız yanıldığınızı belirtmeliyim. Böyle bir yaklaşım sorunu daha karmaşıklaştırır ve içinden çıkılmaz hale getirir.Çoğu baskıcı yaklaşım boşanma ile sonuçlanmaktadır. Evliliğinizi korumak ve bu dönemi başarıyla atlatmak için yapabilecekleriniz;
- Anlamaya çalışın; Herkesin kişilik yapısı farklıdır.Kendiniz veya başkalarının eşleri üzerinden yorum yaparak eşinizi yargılamayın.Yaşadığı bu bunalımı anlayışla karşılayın.Anlamaya çalışmak,çözmenin yarısıdır…
- Destekleyin; Merak saldığı yeni ilgi alanları,hobileri,eğlence arayışlarını birer tehdit olarak görmeyin.Onurunuzu ve gururunuzu kırmayacak ilgi alanlarında eşinizi destekleyin.Ekonomik olarak zor duruma düşürmediği sürece onun bu tür aktiviteleri kendini iyi hissetmesini sağlayacaktır.
- Heyecan arayışına ortak olun;Eğer eşiniz ilişkinizdeki monotonlaşma nedeniyle flört etme arayışına girdiyse,sizin de adımlar atmanız gerekir.İlişkinizin ilk yıllarında yaşadığınız heyecanı diriltmenin yollarını birlikte aramalısınız.İki yabancı gibi barda tanışma fantezisi,iki yabancı gibi chat yapmak,çılgın eğlence mekanlarında erotik danslar,yatak odası oyunları bu heyecanı diriltmek için yapılabileceklerden bir kaçı.
- Soruna odaklanın;Yaşadığı orta yaş sendromu nedeniyle sürekli eşini suçlayan bir eşe aynı şekilde karşılık vermenin hiçbir anlamı yoktur ve işe yaramaz.Bunun yerine,kendiniz ve eşinizden bağımsız olarak,şikayet ettiği soruna odaklanın.O konuya yoğunlaşın.Eşiniz sorundan uzaklaştıkça,siz konuyu soruna getirin.Yapıcı,sakin ve ciddiyetle dinleyen bir tarzınız olması,eşinizinde bir süre sonra size değil soruna odaklanmasına yardım edecektir.
- Sabırlı olun;Tüm yukarıdaki önerilerin başarıya ulaşması için olmazsa olmaz tek kural,sabırlı olmanız.Sevdiğiniz,değer verdiğiniz,bunca yıl aynı yastığa baş koyduğunuz eşiniz geçici bir bunalım yaşıyor. Sabır ve anlayış göstererek eski güzel günlerinize dönebileceğinizi unutmayın.Yalnız dikkat edilmesi gereken konu şu;Sabır göstermek,onurunuzun ayaklar altına alınması değildir. Onurunuzu ve kişiliğinizi koruyarak mümkün olduğunca sabırlı davranmanız çoğu sorunun atlatılmasında en büyük yardımcınız olacaktır.
- Destek alın; Tüm çabalarınıza rağmen eşinizin orta yaş krizi ile başa çıkamıyorsanız ve evliliğiniz tehlikeye girdiyse,bir uzmandan destek alın.
Not : Bu yazı TAM İlişki ve Yaşam Koçluğu tarafından kaleme alınmıştır. http://tamkocluk.com