Şeker neden kilo aldırır ve diyabet yapar?
Fazla şeker tüketiminin neden olduğu obezite ve diyabet(şeker hastalığı) dünyayı tehdit eden iki önemli sorun olarak karşımıza çıkmakta. Çoğu insan diyabet ve obeziteye neden olan glikozun (yani şekerin) bunu nasıl başardığını ise tam olarak bilmemekte.
Bu yazıda mümkün olduğunca tıp ve hekim dilinden uzaklaşarak, şekerin nasıl obezite ve diyabete neden olduğunu en yalın haliyle anlatamaya çalışacağım.İlk ağza girdiği andan itibaren şekerin vücuttaki yolculuğunu ele alacağım yazımda,pratik ve faydalı bilgilerde vermeye çalışacağım.
Şekerin vücuttaki yolculuğu
1.Adım;Şeker ağza alındığında tükürük salgısıyla eritilir.
2.Adım;Eriyen şeker mideye iner.
3.Adım;Erimiş şeker,mide ve ince bağırsak salgıları ile glikoza dönüştürülür.
4.Adım;Glikoz ince bağırsaklardan kana karışır.
5.Adım;Yükselen kan şekeri,pankreası uyararak insülin salgılamasını sağlar.
6.Adım;İnsülin kanda bulunan glikozu hücrelere taşır.Yani İnsülin denilen meşhur salgının esas görevi glikozu hücrelere taşımaktır.
7.Adım;Hücreler gelen glikozu enerji için kullanırlar.
8-Hücrenin ihtiyacından fazla olan şekerin bir kısmı kaslarda ve karaciğerde depolanır.
9-Kasların ve karaciğerin depolayabileceğinden fazla olan şeker ise vücut tarafından yağ olarak depolanır. Gereğinden fazla alınan şekerin yağ olarak vücudun çeşitli yerlerinde depolanması fazla kilo ve obezite olarak karşımıza çıkar.
Bilgi ; Kas ve dokularda İnsülin direnci var ise, kandaki glikoz hücrelere taşınamıyor. Hücreler glikoz alamadığı için enerji üretemiyorlar. Enerjisiz kalan dokular daha çok insülin salgılanmasını tetikliyor. Bu kısır döngü açlık,daha çok yemek yeme,halsizlik olarak kendini gösteriyor. Sürekli salgılanan ama bir işe yaramayan insülinin kan dolaşımındaki miktarı artıyor ve doğal olarak vücudun insülin rezervleri azalıyor. Şeker hastalarının sürekli halsiz ve iştahlı olmalarının esas nedeni insülin direncidir.
Şeker hakkında ilave bilgiler;
- Beyin ve kırmızı kan hücrelerinin tek enerji kaynağı şekerdir.
- Sağlıklı bir insanın dolaşım sisteminde bulunan glikoz miktarı 5 gramdır.Bu miktarda yaklaşık bir kahve kaşığı şeker demektir.
- Vücut günlük yaşamsal fonksiyonlarını devam ettirmek için minimum miktarda şekere ihtiyaç duyar. Fazlasını yağ olarak depolar.
- Vücuttaki tüm hücreler enerji üretmek için şekere ihtiyaç duyarlar.
Günde ne kadar şeker tüketmeliyiz; Sağlıklı bir insanın günde 8 küp şeker miktarında şeker tüketmesi yeterlidir. Bu da yaklaşık 30-35 grama denk gelir. Ama gün boyu yiyecek ve içeceklerden alınan basit ve işlenmiş şekeri de hesaba katarsak, bir insan günlük şeker alım limitlerini kat be kat aşmaktadır.
